İnşa Tarihi: 689-691
Bani ve Mimarı: Abdülmelik bin Mervan tarafından yaptırılmıştır.
- Kubbet-üs Sahra, dini gayeden çok siyasi amaç ile Kudüs’te yapılmıştır.
- Rivayete göre, Emevi Halifesi Abdülmelik bin Mervan, Suriyelilerin Hacca gidip Mekke’de hilafet iddiasında bulunan Abdullah bin Zübeyir’in etkisinde kalarak, onun tarafına geçmelerini engellemek için bu binayı yaptırmıştır.
- Eseri yapan mimar ve usta bilinmemektedir.
Mimari Tanım-Plan
- Kubbet-üs Sahra; sekizgen planlı, içeriden merkezi daireli bir yapıdır.
- Harim, oluşturduğu merkezi yapı ile rotond planlı kiliselere benzer.
- Harim, iki galeriden oluşmuştur.
- İlk galeri; 8 büyük ayak, 16 sütun ve 24 kemerden oluşmaktadır. Galerinin üst örtüsü düz damdır.
- İkinci galeri merkezi kubbeli mekandır. 4 ayak, 12 sütun ve yüksekliği 30 metreyi bulan 20.44 metre çapındaki kubbeyi taşımakta olan kemerler bulunmaktadır.
- Yapıya kuzey, güney, doğu ve batı olmak üzere dört yönden giriş sağlanır.
- Kubbe, dıştan kurşunla kaplı olup, 16 pencereli yüksek bir kasnak üzerine oturmaktadır.
- Korkuluk kısımlarının her birinde, mermerden yüksek bir kaidenin üstünde, kemerli 7 pencere bulunmaktadır.
- Köşelerde bulunan pencereler, sağır olup, hücre şeklindedir.
Süsleme Özellikleri
- Günümüze kadar sağlam olarak gelen İslam sanatının en eski eseri olan bu cami, aynı zamanda
tezyinat (göz alıcı süsler, bezekler) bakımından da en önemli eserlerin başında gelir. - Cami, zeminden kubbeye kadar hiçbir boşluk bırakmadan devrinin en başarılı süslemeleriyle tezyin edilmiştir.
- Süslemeler genellikle bitki motifleri, asma dalları, kenger yaprakları, hurma ağacı, inci dizileri ve üzüm salkımlarından oluşmaktadır.
- Duvar ve ayaklar, kemer seviyesine kadar en kaliteli mermerlerle kaplanmıştır.
- Kubbe kasnağındaki kufi yazısı, İslam mimarisinin en eski yazı özelliğini taşır.
- Eyyübiler, Memlüküler ve İlhanlılar zamanında onarım ve ilaveler yapılmıştır.
- Bu onarım ve ilavelerin en önemlisi, Kanuni ve I.Abdülhamid zamanında yapılmış olanlardır.
Yapıyla İlgili Diğer Resimler
Click to rate this post!
[Total: 41 Average: 3.1]
