Yunan güneş tanrısı olan Helios, Titan Hyperion ile Theia’nın birleşmesi sonucu ortaya çıkan 3 göksel varlıktan biridir. Bu birleşmeden Helios (Güneş) dışında, “Ay Tanrıçası” olan Selene ve “Şafak Tanrıçası” olan Eos da doğmuştur. Helios, Romalılar tarafından Sol adıyla anılır.
Helios, her şeyi gören ve duyan tanrı olarak bilinmektedir. Bundan dolayı yapılan her türlü işin tanığı olarak Helios çağrılmaktadır. Çoğu zaman her şeyi gören ve duyan tanrı olması nedeniyle özellikle yeminlere tanık olarak çağrılmıştır. Helios, kutsal ağaç ve mezarlara gizlice verilecek zararlara karşı da koruma gücüne sahip olmuştur. Bu düşüncedeki herkes için uyarı niteliği taşımıştır. Güçlü, kuvvetli ve çok yakışıklı bir delikanlı olarak canlandırılan güneş tanrısı, başında saç biçiminde ışınlarla tasvir edilmiştir.
Helios in his chariot, early 4th century BC, Athena’s temple, Ilion
Helios’un gökyüzünü kat ettikten sonra gece boyunca dünyayı boylu boyunca çevreleyen Okeanos’un sularında altın bir kase içinde yüzdüğüne ve böylece şafak vakti tekrar doğuya geldiğine inanılmaktadır.
Rodos Adası
Rodos Adası, tamamıyla Helios’un mülkiyetindedir. Anlatılara göre Zeus, yeryüzündeki şehir ve adaları tanrı ve tanrıçalara paylaştırırken Helios’u unutmuştur. Bunun farkına vardığında ise paylaştırmayı tekrar baştan yapması gerektiğini söyler. Bunu duyan güneş tanrısı, buna gerek olmadığını Küçük Asya’nın güneyinde bir adanın denizden çıkmaya başladığını, o adanın kendisi için yeterli olacağını söyler ve Rodos Adası su yüzüne çıktığında ise ada üzerindeki egemenliğini ilan eder. Güneş tanrısının devasa bir heykeli kendisine adanmış Rodos adasında bulunmaktaydı. Colossus adı verilen bu heykel antik dünyanın yedi harikasından biridir ancak M.Ö. 226 yılında meydana gelen bir depremde yerle bir olmuştur.
Phaethon’un Ölümü
Helios’un mitlerinden biri oğlu Phaethon’un ölümünü anlatır. Bu düşüncesiz genç, bir gün babasının ışıklı arabasını kullanmaya kalkar ama kontrolü yitirir. Çılgına dönmüş atları yavaşlatan ve dünyanın tümüyle yanmasını engelleyen tek şey Zeus’un zamanında yaptığı müdahaledir. Phaethon, arabadan düşer ve boğulur. Başka bir anlatıya göre ise Zeus, bir anlık öfkeyle genç adamı yıldırımıyla öldürür. Phaethon’un cansız vücudu gökyüzünden Po Nehri’ ne düşer.
Yararlanılan Kaynaklar
- Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
- Arthur Cotterell & Rachel Storm – Büyük Dünya Mitoloji Ansiklopedisi
- Robert Graves – Yunan Mitleri
- Emre Erten – Küçük Asya’nın Güneyindeki Helios Kültleri
