Günümüzde, genellikle imkansız gibi görülen ve yapılması çok zor olan işleri nitelemek için kullanılan “Gordion düğümünü çözmek” deyimi aslında Büyük İskender ve Frigya (günümüzde kalıntıları Ankara-Polatlı bölgesine yaklaşık 30 km mesafede bulunan ve en eski medeniyetlerden biri) kralı Gordios’un içinde bulunduğu bir efsaneden günümüze kadar gelmiştir.
Kral Gordios
Kral Midas’ın babası olarak bilinen Gordios, III. yüzyılda yaşamış olan ünlü Roma tarihçisi Marcus Junianus Justinus’un kitabında (Pompeius Trohus’un Tarihi) Frigya topraklarında kiraladığı öküzlerle çiftçilik yapan bir çiftçi olarak geçmektedir. Hikayeye göre bir gün etrafında birçok farklı kuşun uçtuğunu gören Gordios komşu şehirdeki kahinlere bunu danışmaya gider. (Başka bir anlatıda ise hiç görmediği bir büyüklükte bir kartal gelerek Gordios’un öküzlerin çektiği arabasına konmuştur) Şehrin giriş kapısında karşısına esrarengiz güzellikte bir kız çıkan Gordios hangi kahine gideceğini kıza sorar. Olayı öğrenen kız fal bakmayı öğrendiğini ve kuşların ona kral olacağını haber verdiklerinin kehanetinde bulunur ve kendisinin de onun eşi ve yoldaşı olacağına söz verir. Gordios’un düğünü sırasında bir yandan da Frigyalılar arasında karmaşa başlar. Kahine bu karmaşanın ne zaman biteceğini soran Frigya halkı başlarında bir kral olduğu zaman karmaşanın da biteceği cevabını alırlar. Kral olarak kimi seçmeleri gerektiğini sorduklarında ise kahin onlara geri dönerken karşılarına çıkan ilk kişiyi seçmelerini önerir. Kahinden geri dönen Frigya halkı karşılarında Gordios’ı görürler ve onu kralları olarak selamlarlar. Gordios kral olduğunu öğrendiği zaman sahip olduğu yanındaki kağnıyı Jüpiter(Zeus)’un tapınağına bağlar.
İskender ve Gordion Düğümü
Hikayenin devamında Büyük İskender, Büyük ve Küçük Frigya’nın arasında bulunan Gordios’un şehrine doğru hareket eder. İskender’in buraya ilerlemesinin sebebi ganimet elde etme isteği değil burada bulunan Gordios’un düğümüyle(Gordion düğümü) ilgili duyduğu kehanettir. Kehanete göre Jüpiter’in tapınağında bulunan Gordios’ın kağnısının düğümünü kim çözebilirse bütün Asya’nın hükümdarı o olacaktır. Şehri alan İskender, düğümler arasında saklanan ipin uçlarını bulamaz ve kehaneti zor kullanarak da olsa elde edebilmek için kılıçla Gordion düğümünü keser ve bu şekilde ipin uçlarını bulur.
Yararlanılan Kaynaklar
- Makbule Muharreova Sabziyeva – Antik Kaynaklarda Midas
- Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
- Robert Graves – Yunan Mitleri
